Ca sĩ, nhạc sĩ Nhật Trường - Trần Thiện Thanh
Thân thế & Sự nghiệp
Trần Thiện Thanh sinh 12/06/1942 tại Phan Thiết. Ông đến Sài Gòn năm 1958 và chẳng bao lâu giọng hát trau chuốt của ông được giới yêu nhạc Sài Gòn yêu mến.
Trần Thiện Thanh nguyên là giáo viên trung học, tốt nghiệp trường Hạ sĩ quan năm 1965, phục vụ tại Cục Tâm lý chiến Bộ Tổng tham mưu Quân lực Việt Nam Cộng Hòa từ năm 1965 cho đến cuối tháng tư năm 1975. Ông làm việc tại Ðài Phát thanh và sau đó Truyền hình Quân Ðội, từng là Trưởng ban văn nghệ của Đài và sau năm 1968 ông còn phụ trách thêm chương trình phóng sự chiến trường.
Ngoài ra, ông còn điều hành trung tâm phát hành nhạc và thu băng tên là “Tiếng Hát Đôi Mươi”. Đầu thập niên 1960, Nhật Trường lập ban Tứ Ca Nhật Trường gồm 3 nữ ca sĩ: Như Thủy (em gái ông), Vân Quỳnh và Diễm Chi ("nữ hoàng" của phong trào du ca chuyên hát nhạc Nguyễn Đức Quang, Ngô Mạnh Thu, Miên Đức Thắng, Bùi Công Thuấn) hát phụ họa cùng với ông.
Những năm cuối thập niên 1960, Hùng Cường, Chế Linh và Nhật Trường (Trần Thiện Thanh) thường mặc quân phục lên sân khấu để hát nhạc lính. Ông hoạt động rất nhiều với các đài phát thanh VTVN và đài Truyền hình Việt Nam thời đó. Trong các phim kịch với đề tài người lính, Nhật Trường hay ca diễn với Thanh Lan.
Đầu thập niên 1970, ông thực hiện một số nhạc cảnh về Đại úy Nguyễn Văn Đương trong đó ông đóng vai người lính còn Thanh Lan đóng vai người vợ hậu phương Nguyễn Thị Lệ. Lúc đó, Nhật Trường và Thanh Lan thường hát chung với nhau. Đây là một tiết mục thu hút nhiều khán giả xem TV thời kì đó và loạt nhạc cảnh này cũng được thu thành phim với tên "Trên đỉnh mùa đông".
 |
| Ca sĩ, nhạc sĩ Trần thiện Thanh cùng vợ, ca sĩ Mỹ Lan |
Hai chủ đề lớn trong sáng tác của ông là tình yêu và tình lính. Ông sáng tác nhiều nhạc về lính, nhưng nhạc lính của ông thường không có thù hận, gay gắt hoặc kích động, thúc quân hoặc u uất, bi thảm mà nhạc của ông thường trong sáng vui tươi làm thi vị hóa và lãng mạn hóa đời lính gian khổ.
Sau 1975, ông nằm trong danh sách những nghệ sĩ bị Nhà nước CHXHCN Việt Nam cấm hoạt động. Tới năm 1984, Trần Thiện Thanh được phép hoạt động lại, mặc dù trong những năm sau đó tuy ít xuất hiện trên sân khấu, ông vẫn soạn nhạc.
Năm 1993, ông di cư sang Hoa Kỳ theo diện đoàn tụ gia đình, ODP. Sau một thời gian sống tại Mỹ thì ông kết duyên với nữ ca sĩ Mỹ Lan.
Ông có một người con trai ông là Trần Thiện Anh Chương, khi đi hát có lấy tên là Anh Chương hoặc Nhật Chương, nhưng sau này khi làm việc trong vai trò ký giả thì chỉ lấy tên là Thanh Toàn (để nhớ chú tên Toàn), hiện cộng tác với đài truyền hình SBTN và Trung tâm Asia.
Sau khi định cư ở Hoa Kỳ, Trần Thiện Thanh gom bài Người bên lề cõi sống cùng với các bản khác như Đôi tiếng tự do, Từ nửa vòng trái đất, Ở giữa muộn phiền, Trại cấm,... để làm thành CD "Đôi tiếng tự do".
 |
| Trần Thiện Thanh (thập niên 60 - 90) |
Năm 2006, Trung tâm Asia có thực hiện chương trình đặc biệt Nhật Trường - Trần Thiện Thanh - Anh không chết đâu anh (Asia DVD 50) và năm 2009 thực hiện chương trình "Nhật Trường - Trần Thiện Thanh 2" (Asia DVD 61), để vinh danh ông.
Có lần Trần Thiện Thanh được hỏi vì sao ông chọn tên ca sĩ Nhật Trường. Ông trả lời: "Hồi nhỏ tôi thích ca hát lắm nhưng bố mẹ tôi không cho. Thế là tôi phải chờ đến ban đêm đợi bố mẹ đi ngủ rồi mới dám hát. Nhiều khi ban ngày thèm hát quá mà phải đợi đến tối, thấy ngày sao dài ghê nên tôi chọn tên Nhật Trường, có nghĩa là ... ngày dài.".
Ngoài ra, một số nhạc phẩm có bút danh Thanh Trân Trần Thị của Trần Thiện Thanh có nguồn gốc như sau: Người yêu đầu tiên của Trần Thiện Thanh tên Trần Thị Thanh Trân, cô này quen Trần Thiện Thanh từ thời đi học. Trong một lần hẹn hò ở quán cà phê, Trần Thiện Thanh vì bận nên không đến được, ngày hôm sau mới biết quán cà phê bị đặt bom và cô Trân đã chết do bị thương. Cho đến bây giờ Trần Thiện Thanh vẫn không biết mục tiêu đánh bom hôm đó có phải là mình hay không. Sau việc này, Trần Thiện Thanh viết một số ca khúc và ký là Thanh Trân Trần Thị như Chuyện hẹn hò, Phút giao mùa,...
Hiện nay, tại Việt Nam, có một số ít ca khúc của ông được phép lưu hành chính thức như Chiếc áo bà ba, Tình đầu tình cuối, Gặp nhau làm ngơ, Bảy ngày đợi mong..
Trần Thiện Thanh qua đời vào ngày 13/05/2005 (hưởng thọ 63 tuổi) tại nhà riêng ở thành phố Westminster, Quận Cam do bệnh ung thư phổi.
Nhạc phẩm sáng tác
Những bài in đậm là những bài sáng tác trước năm 1975.
16 trăng tròn
Ai nói yêu em đêm nay
Anh không chết đâu anh
Anh nhớ về thăm em
Anh về (TTT - Tấn An)
Anh về với em
Bà mẹ Trị Thiên
Bay lên cao đi anh
Bảy ngày đợi mong
Bắc Đẩu (lời Trần Thiện Thanh Toàn)
Biển mặn
Bóng nắng
Cạn lời yêu dấu
Chân trời tím (Anh Chương - Nguyễn Văn Hạnh)
Chị Ba Hàng Xanh
Chiếc áo bà ba
Chiều mưa anh về
Chiều trên phá Tam Giang (thơ Tô Thùy Yên)
Cho anh xin số nhà
Chờ đông
Chủ Nhật này trẫm nhớ ái khanh không? (thơ Nhất Tuấn)
Chuyến đi về sáng
Chuyện hẹn hò (Thanh Trân Trần Thị)
Chuyện không ai cấm
Chuyện một người đi
Chuyện về anh
Chuyện tình Mộng Thường
Chuyện tình TTKH
Có phải là tình yêu
Con đường buồn chung thân
Cô bạn học
Dành cho em đó
Đám cưới đầu xuân
Đầu năm đi lễ
Độc hành (thơ Trần Thiện Hiệp)
Đôi ngã đôi ta
Đôi tiếng tự do (TTT - Châu Kỳ)
Đồn vắng chiều xuân
Đời còn nhiều gian dối
Đừng hỏi tại sao
Gặp nhau làm ngơ
Giấc ngủ trên đồi Xanh
Giây phút tạ từ
Giây phút tái ngộ
Giọt cà phê đầu tiên
Goá phụ ngây thơ (thơ Hà Huyền Chi)
Gọi tên anh
Hai sắc hoa Tigôn (thơ TTKH)
Hàn Mặc Tử
Hạnh phút nhỏ nhoi
Hãy hứa yêu em
Hãy trả lời em (Anh Chương)
Hãy trả lời em đi anh (TTT - Nhật Bằng)
Hiện diện của em (thơ Hữu Phương)
Hoa chiều (Anh Chương)
Hoa nở về đêm
Hoa trinh nữ
Hoa Biển
Khi người yêu tôi khóc
Không bao giờ ngăn cách
Lâu đài tình ái (thơ Mai Trung Tĩnh)
Lời cho người yêu nhỏ
Màu mũ anh màu áo em (lời Trần Thiện Thanh Toàn)
Một đời yêu em
Một lần bay thấp
Một lần cuối
Một ngày gần đây
Một vì sao nhỏ
Mùa đông Cali
Mùa đông của anh
Mùa xuân bàng hoàng (Trần Thiện Thanh Toàn)
Mùa xuân lá khô
Mưa Cali mưa Saigon
Mỹ Lan, wò ái nì (nhạc Trung Hoa dịch lời Việt)
Ngại ngùng
Ngàn năm mây bay
Ngày anh đi
Ngày đầu một năm (Anh Chương)
Người bên lề cõi sống
Người chết trở về
Người hát một mình
Người lính không quân trang
Người ở lại Charlie
Người mẹ trồng rau
Người xa người (TTT - Kim Dung)
Người yêu của lính (Anh Chương)
Nhớ
Nỗi lòng Thanh Trúc (thơ Kim Tuấn)
Ở giữa muộn phiền
Phép nhiệm màu
Phút giao mùa (Thanh Trân Trần Thị)
Rồi đến rồi đi
Rừng lá thấp
Sao anh không nói
Sư Đoàn 1 Bộ binh hành khúc
Tạ từ trong đêm
Tâm sự Mộng Cầm
Tâm sự người lính trẻ (Anh Chương)
Thạch Sanh (truyện ca)
Thế kỷ tình yêu
Tìm một vì sao nhỏ
Tình có như không (lời Trần Thiện Thanh Toàn)
Tình đau ngàn nỗi (TTT - Kim Dung)
Tình đầu tình cuối (lời Trần Thiện Thanh Toàn)
Tình đẹp Hậu Giang
Tình hận người vượt biển
Tình muộn
Tình thư của lính (Trần Thiện Thanh Tâm)
Tình yêu ngộ nghĩnh
Tình yêu nhảy múa
Tình yêu thứ nhất
Tình yêu, rừng già & chúng ta
Trà hoa nữ
Trại cấm
Trái đắng (Nhật Trường)
Trần gian tội lỗi
Trên đỉnh mùa đông (lời Trần Thiện Thanh Toàn)
Trong lần tái ngộ
Trời chưa muốn sáng
Từ đó em buồn
Tôi và dĩ vãng
Tuyết trắng (Anh Chương)
Từ nửa vòng Trái Đất
Từ dạo xa em
Vết đạn thù trên tường vôi trắng
Vĩnh biệt em
Xin em đừng hỏi
Yêu
Yêu người như thế đó (thơ Phạm Lê Phan)
(Nguồn: Wiki, tổng hợp)
Ca sĩ Nhat Truong...
Trả lờiXóaKho nhạc chờ đỉnh cao, mới nhất của thị trường âm nhạc. am nhac cuc dinh